Wat weegt zwaarder? De onderzoeksplicht of de mededelingsplicht?

We leven in een tijd waar afspraken niet altijd worden nagekomen. Hoe kan je teleurstelling voorkomen en zorgen dat je krijgt waar je recht op hebt? En kan je de overeenkomst ontbinden? Allereerst is het handig om te weten wanneer er sprake is van een overeenkomst.

Overeenkomst

Een overeenkomst in het dagelijks leven is duidelijk. Je maakt een afspraak met vrienden of familie en die afspraak kom je na. Te denken valt aan het uitlenen van een fiets, het aangaan van een weddenschap en het kopen van een brood bij de bakker.

Het juridische begrip overeenkomst ligt ingewikkelder. De wettelijke omschrijving: ‘een (meerzijdige rechts)handeling, waarbij een of meer partijen met een of meer andere een verbintenis aangaan’. De overeenkomst schept een verbintenis tussen partijen, (rechten en verplichtingen) over en weer. 

Meestal gaat het sluiten en nakomen van een overeenkomst tussen twee partijen goed. Toch kan het voorkomen dat een verkoper, ook al komt deze zijn verbintenis na, je over een gebrek niet heeft ingelicht. Wat nu? Had jij ook niet beter onderzoek kunnen verrichten voordat je het product kocht? In de wet en in uitspraken van de rechter zijn richtlijnen ontwikkeld hoe hier mee om moet worden gegaan.

Onderzoeksplicht van de koper en mededelingsplicht van de verkoper

Stel dat je een huis wilt kopen. Van de koper wordt verwacht deugdelijk onderzoek te verrichten naar (de eigenschappen van) de woning. Denk hierbij aan het onderzoeken van de bouwkundige staat van de woning en de juridische staat (bestemmingsplan). Er wordt van jou als koper verwacht dat je zo veel mogelijk te weten komt over de woning.

Je hebt als koper recht op juiste informatie van de verkoper. Een verkoper is wettelijk verplicht die informatie te geven, dit noemen we de mededelingsplicht. De verkoper wordt geacht ook rekening te houden met de belangen van de koper en alle relevante informatie over de woning te verschaffen. De verkoper schendt zijn mededelingsplicht als hij een gebrek aan de woning kent of behoorde te kennen en de koper hieromtrent niet informeert.

Wat weegt zwaarder?

Als er sprake is van een deskundige verkoper en een leek als koper, zal de mededelingsplicht van de verkoper zwaarder wegen dan de onderzoeksplicht van de koper. In de meeste gevallen is de verkoper deskundig en wordt hij geacht zijn vak te verstaan. Dit wil zeggen dat de verkoper zijn aansprakelijkheid niet ontloopt door te zeggen dat koper beter onderzoek had moeten verrichten.

In een uitspraak van de Hoge Raad (Baris/Riezenkamp) heeft de cassatierechter bepaald dat een koper een onderzoeksplicht heeft, maar dat deze kan vervallen door de mededelingsplicht van de verkoper. Of de onderzoeksplicht komt te vervallen moet altijd aan de hand van de relevante feiten omstandigheden worden beoordeeld.

Het komt weinig voor dat de rechter bepaalt dat verkoper en koper de schade/aansprakelijkheid moeten delen bij onvoldoende mededeling en onderzoek. De verkoper moet meestal de door koper geleden schade vergoeden

Wilt u meer lezen over de onderzoeksplicht, mededelingsplicht en klachtplicht? In het artikel van De Vries Zantman Advocaten over non-conformiteit leest u er meer over.

Advies?

Ben jij het niet eens met een overeenkomst die je bent aangegaan en wil je advies over de stappen die je kunt ondernemen betreffende het vernietigen van je overeenkomst? Wil je advies van een deskundig en gespecialiseerd advocaat op het gebied van verbintenissenrecht? De gespecialiseerde advocaten en juristen van De Vries Zantman Advocaten voorzien jou graag van advies en staan jou – zo nodig – bij in een gerechtelijke procedure.                                                                   

Vragen?

Heb jij naar aanleiding van dit artikel nog vragen, dan kan je deze vrijblijvend stellen via onze Facebookpagina of het contactformulier. Wil je liever bellen? Wij zijn te bereiken op het telefoonnummer 010-4420888.